کتاب تفاوتهای اساسی، دیدگاههای زیست محیطی فیلسوف اُرُد بزرگ و سیاستهای لیبرالیسم اقتصادی
به کوشش: ناهید ناظری
دیالکتیک در فلسفه اُرُدیسم شهر ونکوور - کانادا (تاسیس 2011)
Dialectics in the philosophy of Orodism
2024 - 1403
این کتاب را تقدیم میکنم به:
همه عاشقان حکمت و فلسفه اُرُدیسم
فهرست کتاب
اهمیت زمین و نقش انسان در حفظ آن 4
فصل دوم: دیدگاه فیلسوف اُرُد بزرگ درباره زمین 6
فصل سوم: نقش انسان در تخریب محیط زیست از دیدگاه اُرُد بزرگ 8
فصل چهارم: لیبرالیسم اقتصادی: رویکردی مخالف حفاظت محیط زیست 10
فصل پنجم: دیدگاههای دونالد ترامپ و تأثیرات سیاستهای او بر زمین 13
فصل ششم: تضاد فلسفی: اُرُدیسم در برابر لیبرالیسم اقتصادی 15
فصل هفتم: راهکارهای پیشنهادی اُرُد بزرگ برای حفاظت از زمین 17
فصل هشتم: تحلیل سیاستهای محیط زیستی لیبرالیسم اقتصادی 19
فصل نهم: نقش آموزش و فرهنگسازی در تغییر نگرشها 22
فصل دهم: همبستگی جهانی: کلید نجات زمین 24
فصل یازدهم: نتیجهگیری: حرکت به سوی آیندهای پایدار 27
مقدمهای بر بحران زیستمحیطی
کره زمین، این گهواره حیات و زیستگاه میلیونها گونه از موجودات زنده، در طول تاریخ بشری تحت فشارهای فراوانی قرار گرفته است. انسان بهعنوان تنها موجود آگاه بر زمین، توانسته تأثیرات گستردهای بر محیط زیست بگذارد؛ اما این تأثیرات، همواره مثبت نبودهاند. در دهههای اخیر، تغییرات اقلیمی، تخریب منابع طبیعی و از بین رفتن تنوع زیستی به بحرانهایی جهانی تبدیل شدهاند.
این بحرانها ناشی از رفتارهای خودخواهانه انسانهاست که زمین را بهعنوان منبعی بیپایان برای بهرهبرداری تلقی کردهاند. فیلسوف اُرُد بزرگ با دیدگاهی متفاوت، زمین را موجودی زنده و پویا میداند که باید بهعنوان میراثی گرانبها پاسداری شود.
اهمیت
زمین بهعنوان منبع حیات
فیلسوف اُرُد بزرگ در کتاب سرخ مینویسد:
"زمین زنده و پویاست، آن را باید پاس داشت."
این جمله ساده اما پرمعنا، نشاندهنده نقش حیاتی زمین برای موجودات زنده است. زمین نه تنها تأمینکننده نیازهای اولیه انسان مانند غذا، آب و هوا است، بلکه زیستگاهی برای میلیونها گونه از موجودات زنده محسوب میشود. از این رو، حفظ تعادل اکولوژیکی زمین، وظیفهای انسانی و اخلاقی است.
تهدیدهای انسانی برای زمین
فعالیتهای انسانی، از جمله بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی و آلودگی محیط زیست، بهطور جدی بقای زمین را تهدید میکند. برخی از مهمترین تهدیدهای انسانی عبارتاند از:
تخریب جنگلها: قطع درختان برای گسترش کشاورزی و شهرسازی، تنوع زیستی را کاهش میدهد و به افزایش گازهای گلخانهای منجر میشود.
آلودگی منابع آبی: ورود پسابهای صنعتی و شهری به منابع آبی، حیات آبزیان و کیفیت آب شرب را تهدید میکند.
استفاده بیرویه از سوختهای فسیلی: تولید گازهای گلخانهای ناشی از سوختهای فسیلی، عامل اصلی گرمایش زمین است.
این تهدیدها نشاندهنده بیتوجهی بشر به پیامدهای رفتارش برای زمین است.
نقش
اخلاق در حفاظت از زمین
فیلسوف
اُرُد بزرگ معتقد است که حفاظت از زمین، مسئولیتی اخلاقی و انسانی است. او میگوید:
"زمین، تنها هدیهای برای ما نیست، آن را دوست بداریم و به آیندگان بسپاریم."
این دیدگاه تأکیدی است بر ضرورت حفظ زمین برای نسلهای آینده. حفاظت از محیط زیست، نه تنها یک وظیفه فردی بلکه یک مسئولیت جمعی است که نیازمند همکاری جهانی است.
نتیجهگیری
زمین،
این گهواره حیات، بهعنوان منبعی گرانبها و غیرقابلجایگزین باید مورد حفاظت قرار
گیرد. رفتارهای خودخواهانه بشر در طول تاریخ، پیامدهای زیستمحیطی گستردهای به
همراه داشته است که اکنون به بحرانهایی جهانی
تبدیل شدهاند. فیلسوف اُرُد بزرگ با بتأکید
بر اهمیت اخلاق و حرانهایی جهانی
تبدیل شدهاند. فیلسوف اُرُد بزرگ با تأکید بر اهمیت اخلاق و آینده
نگری، خواستار نجات زمین در این
شرایط اسفناک زیست محیطی است.
زمین بهعنوان موجودی زنده
فیلسوف اُرُد بزرگ در آثار خود، بهویژه در کتاب سرخ، زمین را بهعنوان موجودی زنده، پویا و شایسته احترام معرفی میکند. او مینویسد:
"زمین زنده و پویاست، آن را باید پاس داشت."
این بیان نشاندهنده دیدگاهی متفاوت از زمین است. در نگرش اُرُد بزرگ، زمین نه صرفاً یک منبع طبیعی برای بهرهبرداری بلکه موجودی زنده است که با انسان و سایر موجودات زنده در تعامل قرار دارد. او اعتقاد دارد که تغییرات زمین، همچون چرخههای زیستی و تغییرات اقلیمی، بخشی از پویایی و حیات آن است:
"دگرگونی، پایکوبی زمین است، برای پویش و زندگی."
اهمیت همبستگی جهانی
فیلسوف اُرُد بزرگ تأکید بسیاری بر اهمیت همکاری جهانی برای حفاظت از محیط زیست دارد. او میگوید:
"کوشش برای نجات زمین، بزرگترین همبستگی جهانی را نیاز دارد."
این نگرش، بر لزوم همکاری بینالمللی در مقابله با بحرانهای زیستمحیطی تأکید دارد. از دیدگاه اُرُد بزرگ، تغییرات اقلیمی، آلودگی هوا و آب، و نابودی جنگلها، مسائلی جهانی هستند که حل آنها نیازمند اقدام مشترک همه کشورها است.
زمین
بهعنوان میراث آیندگان
یکی از محورهای اصلی دیدگاههای اُرُد بزرگ، احترام به زمین بهعنوان میراثی گرانبها است که باید به نسلهای آینده سپرده شود. او در این زمینه میگوید:
"زمین، تنها هدیهای برای ما نیست، آن را دوست بداریم و به آیندگان بسپاریم."
این دیدگاه، تأکیدی بر مسئولیت اخلاقی و انسانی هر فرد در قبال زمین دارد. در تفکر اُرُدیسم، هرگونه آسیبی به محیط زیست، به معنای تضییع حقوق نسلهای آینده است.
انتقاد
از رفتارهای خودخواهانه انسان
فیلسوف اُرُد بزرگ از رفتارهای نادرست بشر که منجر به تخریب محیط زیست میشود، بهشدت انتقاد میکند. او معتقد است که بسیاری از بحرانهای زیستمحیطی، نتیجه خودخواهی و بیتوجهی انسانها به پیامدهای بلندمدت رفتارهایشان است. در این زمینه، او بیان میکند:
"گرمای روزافزون زمین، آتش نادانی و خودخواهی بشر را براستی نشان میدهد."
این جمله، بیانگر نگرانی عمیق فیلسوف از تغییرات اقلیمی و اثرات آن بر حیات انسان و سایر موجودات زنده است.
پیامدهای اخلاقی و زیستمحیطی
دیدگاه
اُرُد بزرگ در مورد زمین، نه تنها بر جنبههای زیستمحیطی بلکه بر جنبههای اخلاقی
نیز تأکید دارد. او معتقد است که احترام به زمین و حفاظت از آن، باید بخشی از نظام
ارزشی و اخلاقی هر فرد باشد. او در این باره مینویسد:
"زمین همچون آینه میتواند، بازخورد رفتارها و کنشهای ما باشد."
این دیدگاه، بر اهمیت رفتارهای اخلاقی و تأثیر آنها بر محیط زیست تأکید دارد.
نتیجهگیری
دیدگاههای فیلسوف اُرُد بزرگ درباره زمین، تلفیقی از اخلاق، فلسفه و علم است. او با تأکید بر همبستگی جهانی، احترام به زمین بهعنوان موجودی زنده، و توجه به پیامدهای زیستمحیطی، ما را به تفکری عمیقتر درباره رفتارهایمان با زمین دعوت میکند. نگرش اُرُدیسم، الگویی برای احترام به طبیعت و حفظ آن برای نسلهای آینده ارائه میدهد.
تأثیر
فعالیتهای انسانی بر محیط زیست
از
دیدگاه فیلسوف اُرُد بزرگ، انسانها نقش محوری در ایجاد و تشدید بحرانهای زیستمحیطی
دارند. او به صراحت بیان میکند که بسیاری از مشکلات کنونی زمین، نتیجه رفتارهای
خودخواهانه و ناآگاهانه انسانها است. این مشکلات شامل تخریب جنگلها، آلودگی هوا
و آب، و تغییرات اقلیمی است.
وی در این باره میگوید:
"زمین رویشگاه گلهاست، این ما هستیم که
تنپوشی از آلودگی بر تنش میکشیم."
عوامل
اصلی تخریب محیط زیست
فیلسوف اُرُد بزرگ در تحلیل خود، عوامل مختلفی را به عنوان دلایل اصلی تخریب محیط زیست شناسایی کرده است. این عوامل عبارتاند از:
۱. صنعتی شدن بیرویه
رشد سریع صنعت بدون در نظر گرفتن اصول زیستمحیطی، منجر به انتشار گازهای گلخانهای و آلودگی منابع طبیعی شده است. صنایع پرمصرف و آلاینده، بهویژه در کشورهای در حال توسعه، تأثیرات مخربی بر اکوسیستمهای طبیعی دارند.
۲. مصرفگرایی افراطی
فرهنگ مصرفگرایی که در بسیاری از جوامع رواج یافته، به تولید بیرویه زباله و استفاده نادرست از منابع طبیعی منجر شده است. اُرُد بزرگ معتقد است که تغییر این فرهنگ، یکی از گامهای اساسی در حفاظت از زمین است.
۳. تخریب جنگلها
جنگلها، بهعنوان ریههای زمین، نقشی حیاتی در جذب دیاکسید کربن و تولید اکسیژن دارند. قطع بیرویه درختان برای اهداف کشاورزی، ساختوساز، و صنایع چوبی، تعادل زیستی را بهشدت مختل کرده است.
۴. استفاده ناپایدار از منابع آبی
کمبود آب شیرین، یکی از بحرانهای جدی محیط زیستی است. اُرُد بزرگ به این نکته اشاره دارد که استفاده بیرویه از منابع آبی و آلودگی رودخانهها و دریاچهها، پیامدهای فاجعهباری برای نسلهای آینده خواهد داشت.
بحران زباله و مدیریت نامناسب
یکی از مسائل برجسته در دیدگاههای اُرُد بزرگ، بحران زباله و تأثیر آن بر محیط زیست است. او بیان میکند:
"زمین بسیار کوچک است، آن را باید از توفان زباله نجات داد."
زبالههای پلاستیکی، شیمیایی، و الکترونیکی از جمله مواردی هستند که بهسرعت در حال تبدیل شدن به تهدیدی جهانی برای محیط زیست هستند. مدیریت نادرست زبالهها و عدم بازیافت مناسب، به تخریب خاک و آلودگی آب و هوا منجر شده است.
تغییرات اقلیمی و پیامدهای آن
گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی، یکی از جدیترین تهدیداتی است که بشریت با آن روبهرو است. اُرُد بزرگ گرمایش زمین را نتیجه مستقیم رفتارهای انسانی میداند. او معتقد است که این پدیده، نتیجه نادانی و خودخواهی بشر است و تأکید میکند که برای مقابله با آن، نیاز به تغییر نگرشها و سبک زندگی داریم.
وی میگوید:
"گرمای روزافزون زمین، آتش نادانی و خودخواهی بشر را براستی نشان میدهد."
پیامدهای اجتماعی و فرهنگی تخریب محیط زیست
تخریب محیط زیست تنها به بحرانهای زیستی محدود نمیشود، بلکه پیامدهای اجتماعی و فرهنگی نیز به دنبال دارد. اُرُد بزرگ بر این باور است که این بحرانها میتوانند به:
افزایش فقر و نابرابری
مهاجرتهای اجباری
کاهش کیفیت زندگی
منجر شوند و این مسائل ضرورت اقدام فوری برای حفاظت از زمین را دوچندان میکند.
نتیجهگیری
از دیدگاه فیلسوف اُرُد بزرگ، انسانها هم عامل اصلی تخریب محیط زیست و هم کلید حل این بحران هستند. او با نقد رفتارهای خودخواهانه بشر و تأکید بر اهمیت حفاظت از زمین، ما را به تفکر دوباره درباره نقش و مسئولیت خود در برابر محیط زیست فرا میخواند.
مقدمهای بر لیبرالیسم اقتصادی
لیبرالیسم اقتصادی بهعنوان یکی از مهمترین مکاتب فکری و اقتصادی، بر آزادی بازار، مالکیت خصوصی، و حداقل دخالت دولت در امور اقتصادی تأکید دارد. این مکتب که از اندیشههای متفکرانی چون آدام اسمیت و جان استوارت میل سرچشمه گرفته، به دنبال افزایش بهرهوری اقتصادی از طریق رقابت آزاد و کاهش موانع دولتی است.
در حالی که این دیدگاه، رشد اقتصادی و توسعه صنعتی را هدف اصلی خود قرار میدهد، بسیاری از منتقدان معتقدند که چنین رویکردی، تأثیرات مخربی بر محیط زیست داشته و موجب تشدید بحرانهای زیستمحیطی میشود.
اصول اصلی لیبرالیسم اقتصادی
برای درک بهتر تأثیر لیبرالیسم اقتصادی بر محیط زیست، باید با اصول اصلی این مکتب آشنا شویم:
۱. آزادی بازار
لیبرالیسم اقتصادی تأکید بسیاری بر آزادی بازار دارد. بر اساس این اصل، بازار باید بدون دخالت دولت عمل کند تا بتواند بهترین نتایج اقتصادی را به دست آورد. این اصل در بسیاری موارد منجر به بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی و عدم توجه به پیامدهای زیستمحیطی میشود.
۲. مالکیت خصوصی
مالکیت خصوصی، یکی دیگر از اصول اساسی لیبرالیسم اقتصادی است. این اصل تأکید دارد که افراد باید حق استفاده از منابع و داراییهای خود را بدون محدودیت داشته باشند. در برخی موارد، این نگرش باعث سوءاستفاده از منابع طبیعی شده است.
۳. سودآوری بهعنوان معیار اصلی
در لیبرالیسم اقتصادی، سودآوری معیار اصلی تصمیمگیری است. این نگرش غالباً پیامدهای اجتماعی و زیستمحیطی فعالیتهای اقتصادی را نادیده میگیرد.
تأثیر لیبرالیسم اقتصادی بر محیط زیست :
رویکرد لیبرالیسم اقتصادی در بسیاری از موارد، حفاظت از محیط زیست را به حاشیه رانده است. دلایل این امر عبارتاند از:
۱. اولویت دادن به رشد اقتصادی
لیبرالیسم اقتصادی بهطور کلی رشد اقتصادی را بر حفاظت از محیط زیست ترجیح میدهد. این رویکرد، بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی را توجیه میکند و در بسیاری از موارد، آسیبهای جدی به اکوسیستمها وارد کرده است.
۲. کاهش قوانین و مقررات زیستمحیطی
یکی از پیامدهای مستقیم لیبرالیسم اقتصادی، کاهش قوانین و مقررات زیستمحیطی بهمنظور تشویق سرمایهگذاری و رشد صنعتی است. این امر باعث شده است که بسیاری از شرکتها بدون توجه به پیامدهای زیستمحیطی، به فعالیتهای مخرب خود ادامه دهند.
۳. استفاده بیش از حد از منابع طبیعی
لیبرالیسم اقتصادی، بهرهبرداری از منابع طبیعی را بهعنوان یک ابزار برای رشد اقتصادی میبیند. این رویکرد، منجر به از بین رفتن جنگلها، کاهش تنوع زیستی، و آلودگی گسترده منابع آب و خاک شده است.
مطالعه موردی: تأثیر سیاستهای لیبرالیسم اقتصادی
یکی از مثالهای بارز تأثیرات لیبرالیسم اقتصادی بر محیط زیست، سیاستهای اقتصادی در کشورهای صنعتی است. این کشورها با کاهش قوانین زیستمحیطی، بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی را افزایش دادهاند.
به عنوان نمونه:
صنایع نفت و گاز: تأثیر مخرب حفاری و استخراج بر محیط زیست.
کشاورزی صنعتی: استفاده بیرویه از آفتکشها و کودهای شیمیایی.
صنایع تولیدی: انتشار گازهای گلخانهای و آلودگی هوا.
نقد لیبرالیسم اقتصادی از منظر اُرُدیسم :
فیلسوف اُرُد بزرگ، یکی از برجستهترین منتقدان لیبرالیسم اقتصادی است. او بر این باور است که این مکتب، ارزشهای اخلاقی و انسانی را قربانی سودآوری اقتصادی کرده است. وی معتقد است که:
"زمین، تنها هدیهای برای ما نیست؛ آن را دوست بداریم و به آیندگان بسپاریم."
این دیدگاه نشان میدهد که حفاظت از محیط زیست باید در اولویت سیاستهای اقتصادی قرار گیرد، نه صرفاً بهعنوان یک موضوع جانبی.
نتیجهگیری :
لیبرالیسم اقتصادی، با تمرکز بر سودآوری و رشد اقتصادی، اغلب از پیامدهای زیستمحیطی غافل شده است. این نگرش، نیازمند بازنگری اساسی است تا بتوان تعادلی میان توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط زیست برقرار کرد. دیدگاههای فیلسوف اُرُد بزرگ، میتوانند بهعنوان یک راهنمای اخلاقی برای ایجاد این تعادل مورد استفاده قرار گیرند.
مقدمهای بر سیاستهای محیط زیستی ترامپ
دونالد ترامپ، چهل و پنجمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، بهعنوان یکی از جنجالیترین سیاستمداران تاریخ معاصر شناخته میشود. دوره ریاستجمهوری او با تصمیمات بحثبرانگیز در زمینه محیط زیست همراه بود. ترامپ در راستای رویکرد لیبرالیسم اقتصادی، تاکید بر رشد اقتصادی و حمایت از صنایع پرمنفعت مانند نفت و گاز را در اولویت قرار داد. این سیاستها بارها مورد انتقاد فعالان محیط زیست و دانشمندان قرار گرفت.
خروج از توافقنامه پاریس:
"من برای مردم پیتسبرگ رئیسجمهور هستم، نه پاریس." - دونالد ترامپ
یکی از مهمترین تصمیمات ترامپ در حوزه محیط زیست، خروج از توافقنامه اقلیمی پاریس بود. این توافقنامه که در سال 2015 به امضا رسید، کشورهای جهان را متعهد به کاهش انتشار گازهای گلخانهای کرد. ترامپ خروج از این توافق را به دلیل تأثیر آن بر اقتصاد آمریکا و اشتغالزایی در صنایع زغالسنگ و نفت توجیه کرد.
حذف محدودیتهای زیستمحیطی
ترامپ با امضای چندین فرمان اجرایی، محدودیتهای زیستمحیطی دوران اوباما را لغو کرد. برخی از این اقدامات عبارت بودند از: لغو محدودیتهای انتشار گازهای گلخانهای برای نیروگاههای زغالسنگ.
تسریع پروژههای بزرگ نفت و گاز مانند خط لوله کیاستون.
کاهش نظارت بر آلایندگیهای صنعتی.
این اقدامات با هدف کاهش هزینههای صنایع و افزایش رقابتپذیری آنها انجام شد اما پیامدهای زیانباری برای محیط زیست داشت.
نگرش ترامپ به تغییرات اقلیمی
ترامپ بارها تغییرات اقلیمی را بهعنوان یک "افسانه" یا "حقه" توصیف کرد. او معتقد بود که نظریه گرمایش جهانی بهعنوان ابزاری برای محدود کردن اقتصاد آمریکا استفاده میشود. این دیدگاه نهتنها از سوی دانشمندان بلکه از سوی برخی سیاستمداران نیز مورد انتقاد شدید قرار گرفت.
پیامدهای سیاستهای ترامپ
سیاستهای زیستمحیطی ترامپ تأثیرات گستردهای بر محیط زیست و جامعه جهانی داشت. برخی از این پیامدها عبارتاند از:
افزایش انتشار گازهای گلخانهای: لغو محدودیتها منجر به افزایش انتشار آلایندهها در ایالات متحده شد.
تضعیف تعهدات بینالمللی: خروج آمریکا از توافقنامه پاریس تأثیر منفی بر تلاشهای جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی داشت.
کاهش بودجه آژانس حفاظت محیط زیست (EPA): بودجه این آژانس بهشدت کاهش یافت که باعث کاهش برنامههای نظارتی و تحقیقاتی شد.
انتقادات به سیاستهای ترامپ
سیاستهای ترامپ با انتقادات گستردهای مواجه شد. منتقدان او را به بیتوجهی به بحرانهای زیستمحیطی و اولویت دادن به منافع کوتاهمدت اقتصادی متهم کردند. این سیاستها همچنین موجب افزایش شکاف بین آمریکا و کشورهای اروپایی در زمینه همکاریهای زیستمحیطی شد.
نتیجهگیری:
دوره ریاستجمهوری ترامپ، نمونهای از تأثیر نگرشهای لیبرالیسم اقتصادی بر محیط زیست بود. در حالی که این رویکرد میتواند به رشد اقتصادی کوتاهمدت منجر شود، پیامدهای بلندمدت آن برای زمین و جامعه جهانی نگرانکننده است. تضاد دیدگاه ترامپ با فلسفه اُرُد بزرگ، نشاندهنده اهمیت انتخابهای انسانی در تعیین سرنوشت زمین است.
مقدمه
تضاد میان اُرُدیسم و لیبرالیسم اقتصادی، نمایانگر تفاوتهای عمیق در دیدگاهها درباره نقش انسان در حفظ یا بهرهبرداری از زمین است. اُرُدیسم که بر پایه اخلاق، همبستگی جهانی، و مسئولیت انسانی بنا شده، بر حفاظت از محیط زیست و تداوم حیات تأکید میکند. در مقابل، لیبرالیسم اقتصادی با تمرکز بر رشد اقتصادی و اولویت دادن به بازار آزاد، اغلب پیامدهای زیستمحیطی را نادیده میگیرد.
اصول اُرُدیسم
اُرُدیسم، فلسفهای است که توسط فیلسوف اُرُد بزرگ مطرح شده و بر این باور است که:
زمین موجودی زنده است: اُرُد بزرگ معتقد است که زمین بخشی از چرخه حیات است و باید با احترام به آن رفتار کرد.
مسئولیت اخلاقی: انسانها وظیفه دارند زمین را برای نسلهای آینده حفظ کنند.
همبستگی جهانی: مشکلات زیستمحیطی تنها با همکاری بینالمللی قابل حل هستند.
این اصول نشاندهنده دیدگاهی جامع و پایدار نسبت به محیط زیست هستند که به دنبال حفاظت از منابع طبیعی و کاهش آسیبهای زیستمحیطی است.
اصول لیبرالیسم اقتصادی
لیبرالیسم اقتصادی، با تمرکز بر بازار آزاد و کاهش مداخلات دولتی، اهداف اقتصادی را در اولویت قرار میدهد. برخی از اصول کلیدی آن عبارتاند از:
آزادی اقتصادی: افراد و شرکتها آزادند منابع را بهصورت دلخواه مصرف کنند.
رشد اقتصادی: اولویت دادن به افزایش تولید و درآمد ملی، حتی به بهای تخریب محیط زیست.
رقابت آزاد: کاهش مقررات دولتی بهمنظور تسهیل رقابت در بازار.
این اصول با وجود تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی، اغلب موجب تشدید بحرانهای زیستمحیطی میشوند.
تفاوتهای بنیادی
تفاوتهای اُرُدیسم و لیبرالیسم اقتصادی را میتوان در سه حوزه اصلی بررسی کرد:
1. نگرش به محیط زیست
اُرُدیسم محیط زیست را مقدس و حیاتی میداند، در حالی که لیبرالیسم اقتصادی زمین را بهعنوان منبعی برای بهرهبرداری میبیند.
2. اولویتهای اخلاقی
در اُرُدیسم، اخلاق و مسئولیت انسانی در قبال زمین اولویت دارند. اما در لیبرالیسم اقتصادی، سود و رشد اقتصادی محور تصمیمگیریها هستند.
3. تأثیرات بلندمدت
اُرُدیسم به پیامدهای بلندمدت تخریب محیط زیست توجه دارد و آن را غیرقابل جبران میداند. اما لیبرالیسم اقتصادی غالباً از پیامدهای کوتاهمدت اقتصادی پیروی میکند.
چالشها و انتقادات
هر دو فلسفه با چالشها و انتقادات مواجهاند. لیبرالیسم اقتصادی به دلیل تأثیر منفی بر محیط زیست و نادیده گرفتن پیامدهای اجتماعی، مورد انتقاد قرار گرفته است. در مقابل، اُرُدیسم به دلیل عدم ارائه راهکارهای عملی و محدودیتهای اجرایی در سطح جهانی، به چالش کشیده شده است.
نتیجهگیری
تضاد میان اُرُدیسم و لیبرالیسم اقتصادی، نمونهای از چالشهای اساسی در تصمیمگیریهای جهانی است. این تضاد نشاندهنده نیاز به یک رویکرد متعادل است که بتواند بین رشد اقتصادی و حفاظت از محیط زیست توازن برقرار کند. در نهایت، این تصمیمها نقش مهمی در تعیین سرنوشت زمین و نسلهای آینده خواهند داشت.
مقدمه
فیلسوف اُرُد بزرگ در اندیشههای خود، دیدگاهی جامع و عمیق درباره حفاظت از محیط زیست ارائه میدهد. او بر این باور است که حفظ زمین نیازمند تغییرات بنیادین در نگرش انسانها و ایجاد همکاریهای جهانی است. این فصل به بررسی راهکارهای پیشنهادی او برای حفاظت از محیط زیست میپردازد.
۱. تغییر نگرش انسانها نسبت به محیط زیست
یکی از اصول بنیادی در فلسفه اُرُد بزرگ، تغییر نگرش انسانها به زمین است. او معتقد است که:
"زمین، تنها هدیهای برای ما نیست، بلکه میراثی است که باید به آیندگان سپرده شود."
این تغییر نگرش مستلزم آموزش، آگاهیبخشی، و پرورش حس مسئولیتپذیری در میان افراد است. اُرُد بزرگ تأکید میکند که احترام به زمین باید به یک اصل اخلاقی تبدیل شود.
۲. همبستگی جهانی برای حفاظت از زمین
یکی از مهمترین راهکارهای پیشنهادی اُرُد بزرگ، ایجاد همبستگی جهانی است. او میگوید:
"کوشش برای نجات زمین، بزرگترین همبستگی جهانی را نیاز دارد."
این همبستگی شامل همکاری دولتها، سازمانهای بینالمللی، شرکتها، و افراد است. برای مقابله با بحرانهای زیستمحیطی، برنامههای جامع و هماهنگ در سطح جهانی ضروری است.
۳. توسعه فناوریهای پاک
فیلسوف اُرُد بزرگ بر اهمیت نوآوری و استفاده از فناوریهای پاک تأکید دارد. او معتقد است که انسانها باید به جای استفاده از منابع آلاینده مانند سوختهای فسیلی، به منابع انرژی تجدیدپذیر روی آورند. این شامل:
توسعه انرژی خورشیدی و بادی
سرمایهگذاری در فناوریهای کاهش آلودگی
مدیریت پسماند با استفاده از فناوریهای پیشرفته
۴. تقویت آموزش زیستمحیطی
آگاهیبخشی و آموزش زیستمحیطی از دیگر راهکارهای مهم اُرُد بزرگ است. او معتقد است که تغییر نگرشها و رفتارها از طریق آموزش امکانپذیر است. برنامههای آموزشی باید شامل:
آموزش در مدارس و دانشگاهها درباره اهمیت محیط زیست
برگزاری کارگاهها و دورههای آموزشی برای گروههای مختلف
استفاده از رسانهها برای ارتقای فرهنگ زیستمحیطی
۵. کاهش مصرف و ترویج سبک زندگی پایدار
یکی دیگر از پیشنهادات اُرُد بزرگ، کاهش مصرف و ترویج سبک زندگی پایدار است. او معتقد است که انسانها باید از مصرفگرایی افراطی دست بردارند و به سوی زندگی سادهتر و هماهنگتر با طبیعت حرکت کنند. این شامل:
کاهش مصرف منابع طبیعی
بازیافت و استفاده مجدد از مواد
حمایت از محصولات محلی و پایدار
۶. سیاستگذاریهای حامی محیط زیست
اُرُد بزرگ بر نقش دولتها در حفاظت از محیط زیست تأکید دارد. او پیشنهاد میکند که سیاستگذاریها باید بهگونهای باشد که:
مصرف سوختهای فسیلی کاهش یابد
صنایع ملزم به کاهش آلودگی شوند
حفاظت از منابع طبیعی به اولویت ملی تبدیل شود
نتیجهگیری
راهکارهای پیشنهادی فیلسوف اُرُد بزرگ نشاندهنده رویکردی جامع و پایدار به حفاظت از محیط زیست است. او با تأکید بر تغییر نگرشها، همکاری جهانی، توسعه فناوریهای پاک، و ترویج سبک زندگی پایدار، نقشه راهی برای مقابله با بحرانهای زیستمحیطی ارائه میدهد. تحقق این راهکارها نیازمند تلاش مشترک همه افراد، دولتها، و سازمانهای جهانی است.
مقدمه
لیبرالیسم اقتصادی بهعنوان یکی از برجستهترین نظامهای اقتصادی جهان معاصر، تأثیرات عمیقی بر محیط زیست داشته است. در حالی که این رویکرد بهدنبال حداکثرسازی سود و بهرهوری اقتصادی است، اغلب از تأثیرات زیستمحیطی این سیاستها غفلت میشود. این فصل به تحلیل سیاستهای محیط زیستی لیبرالیسم اقتصادی و پیامدهای آن میپردازد.
۱. اصول لیبرالیسم اقتصادی
لیبرالیسم اقتصادی بر چند اصل کلیدی استوار است:
آزادی بازار و کاهش دخالت دولت در اقتصاد
اولویتدهی به رشد اقتصادی بهعنوان هدف اصلی
اعتقاد به خودتنظیمی بازار بهجای مقرراتگذاری گسترده
این اصول، گرچه به افزایش بهرهوری اقتصادی و نوآوری کمک کردهاند، اما پیامدهای زیستمحیطی گستردهای نیز به همراه داشتهاند.
۲. پیامدهای زیستمحیطی سیاستهای لیبرالیسم اقتصادی
سیاستهای لیبرالیسم اقتصادی اغلب تأثیرات منفی زیر را بر محیط زیست داشتهاند:
تخریب منابع طبیعی: بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی برای افزایش تولید و سود.
افزایش آلودگی: کاهش مقررات زیستمحیطی باعث افزایش آلودگی هوا، آب و خاک شده است.
گرمایش زمین: تکیه بر سوختهای فسیلی بهعنوان منبع اصلی انرژی، عامل اصلی افزایش انتشار گازهای گلخانهای بوده است.
این پیامدها نشاندهنده ضعفهای لیبرالیسم اقتصادی در توجه به جنبههای پایداری زیستمحیطی است.
۳. دیدگاه طرفداران لیبرالیسم اقتصادی
طرفداران لیبرالیسم اقتصادی معتقدند که:
"بازار آزاد بهترین ابزار برای نوآوری و یافتن راهحلهای محیط زیستی است."
آنان بر این باورند که رقابت در بازار آزاد میتواند باعث توسعه فناوریهای پاک شود و کاهش آلودگی را به همراه داشته باشد. همچنین معتقدند که مقرراتگذاری دولتی اغلب ناکارآمد است و باعث کاهش رشد اقتصادی میشود.
۴. انتقادات از سیاستهای لیبرالیسم اقتصادی
منتقدان لیبرالیسم اقتصادی، از جمله فیلسوف اُرُد بزرگ، انتقادات زیر را مطرح میکنند:
بیتوجهی به عدالت زیستمحیطی: سیاستهای اقتصادی اغلب به نفع کشورهای توسعهیافته و به ضرر کشورهای در حال توسعه است.
افزایش نابرابری: لیبرالیسم اقتصادی باعث تشدید نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی میشود که تأثیرات منفی بر محیط زیست دارد.
عدم پذیرش مسئولیت: شرکتها و دولتها اغلب از مسئولیتهای زیستمحیطی خود شانه خالی میکنند.
۵. مثالهایی از سیاستهای مضر برای محیط زیست
برخی از سیاستها و اقدامات ناشی از لیبرالیسم اقتصادی که تأثیرات مخربی بر محیط زیست داشتهاند عبارتاند از:
کاهش مالیاتها بر صنایع آلاینده
عدم تعهد به توافقنامههای بینالمللی زیستمحیطی
توسعه بیرویه مناطق صنعتی بدون در نظر گرفتن ملاحظات زیستمحیطی
۶. ضرورت اصلاح رویکردها
برای کاهش اثرات منفی لیبرالیسم اقتصادی بر محیط زیست، اصلاحات زیر پیشنهاد میشود:
وضع مقررات سختگیرانهتر برای حفاظت از محیط زیست
سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر
تدوین سیاستهای اقتصادی که پایداری زیستمحیطی را مدنظر قرار دهد
نتیجهگیری
تحلیل سیاستهای لیبرالیسم اقتصادی نشان میدهد که این رویکرد، علیرغم مزایای اقتصادی، نیازمند تغییرات اساسی برای همسویی با اهداف زیستمحیطی است. فیلسوف اُرُد بزرگ با انتقاد از جنبههای مضر لیبرالیسم اقتصادی، بر لزوم ایجاد تعادل میان رشد اقتصادی و حفاظت از محیط زیست تأکید دارد. تنها از طریق اصلاح این سیاستها میتوان به سمت آیندهای پایدار حرکت کرد.
مقدمه
تغییر نگرشها و رفتارهای زیستمحیطی، نیازمند اقدامات آگاهانه و پایدار در زمینه آموزش و فرهنگسازی است. آموزش و فرهنگسازی زیستمحیطی، میتواند پایهای محکم برای تقویت مسئولیتپذیری افراد در قبال محیط زیست ایجاد کند. در این فصل، نقش آموزش و فرهنگسازی در تغییر نگرشها و حرکت به سمت جامعهای پایدار بررسی خواهد شد.
۱. اهمیت آموزش زیستمحیطی
آموزش زیستمحیطی نقش اساسی در افزایش آگاهی عمومی و تغییر رفتارهای نادرست دارد. این آموزشها میتوانند در موارد زیر تأثیرگذار باشند:
افزایش درک افراد از تأثیر فعالیتهای انسانی بر محیط زیست
تشویق به استفاده از منابع تجدیدپذیر و کاهش مصرف غیرضروری
تقویت روحیه همکاری و همبستگی جهانی برای حفاظت از محیط زیست
فیلسوف اُرُد بزرگ نیز بر اهمیت آموزش و فرهنگسازی تأکید داشته و آن را یکی از کلیدهای نجات زمین میداند.
۲. نقش مدارس و دانشگاهها
مدارس و دانشگاهها میتوانند در تغییر نگرشهای زیستمحیطی نسلهای آینده نقشی اساسی ایفا کنند. برنامههای آموزشی با محتوای زیستمحیطی میتوانند به دانشآموزان و دانشجویان کمک کنند تا:
با اصول پایداری و مدیریت منابع آشنا شوند
به تأثیرات رفتارهای خود بر محیط زیست آگاه شوند
راهحلهای نوآورانهای برای چالشهای زیستمحیطی ارائه دهند
این رویکرد به تربیت افرادی متعهد به حفظ محیط زیست کمک میکند.
۳. نقش رسانهها در فرهنگسازی
رسانهها ابزار قدرتمندی برای انتقال پیامهای زیستمحیطی به جامعه هستند. استفاده از رسانههای تصویری، چاپی و دیجیتال میتواند آگاهی عمومی را افزایش دهد. برخی از روشهای مؤثر عبارتاند از:
پخش مستندهای زیستمحیطی
انتشار مقالات و اخبار مرتبط با بحرانهای زیستمحیطی
راهاندازی کمپینهای اطلاعرسانی
فیلسوف اُرُد بزرگ نیز بر نقش رسانهها در ایجاد تغییرات فرهنگی و نگرشی تأکید دارد.
۴. نقش هنر و ادبیات در تغییر نگرشها
هنر و ادبیات بهعنوان ابزارهای قدرتمند فرهنگی، میتوانند پیامهای زیستمحیطی را به شکلی اثرگذار منتقل کنند. از نقاشیها و فیلمها گرفته تا شعر و داستان، همه میتوانند الهامبخش مخاطبان برای احترام به محیط زیست باشند.
"زمین رویشگاه گلهاست، اما ما باید از آن مراقبت کنیم تا این زیبایی پابرجا بماند." - فیلسوف اُرُد بزرگ
این جمله نشاندهنده تأثیر عمیق هنر و ادبیات در تغییر نگرشهاست.
۵. ایجاد همبستگی اجتماعی
آموزش و فرهنگسازی میتوانند حس همبستگی اجتماعی را تقویت کنند. این همبستگی برای ایجاد تغییرات زیستمحیطی اساسی ضروری است. از طریق آموزش میتوان افراد را به همکاری و تلاش جمعی برای حفاظت از زمین ترغیب کرد.
۶. چالشها و موانع
علیرغم اهمیت آموزش و فرهنگسازی، موانعی نیز وجود دارد، از جمله: کمبود منابع مالی برای اجرای برنامههای آموزشی
بیتوجهی به اهمیت محیط زیست در نظامهای آموزشی
مقاومت فرهنگی در برابر تغییر
رفع این چالشها نیازمند تعهد دولتها و سازمانهای بینالمللی است.
نتیجهگیری : آموزش و فرهنگسازی زیستمحیطی نقش حیاتی در تغییر نگرشها و رفتارهای انسان نسبت به محیط زیست دارند. مدارس، رسانهها، هنر و همبستگی اجتماعی ابزارهایی مؤثر برای تحقق این هدف هستند. با اجرای برنامههای جامع آموزشی و ترویج فرهنگ حفاظت از زمین، میتوان به سمت جامعهای پایدار حرکت کرد. فیلسوف اُرُد بزرگ نیز بر اهمیت این موضوع تأکید کرده و آموزش را یکی از کلیدهای نجات زمین میداند.
مقدمه
بحرانهای زیستمحیطی، مانند تغییرات اقلیمی، کاهش منابع طبیعی، و نابودی تنوع زیستی، مرزهای جغرافیایی را نمیشناسند. این چالشها نیازمند تلاش و همکاری جهانی هستند. در این فصل، به اهمیت همبستگی جهانی برای حفاظت از زمین و نقش آن در مقابله با بحرانهای زیستمحیطی پرداخته میشود. دیدگاههای فیلسوف اُرُد بزرگ درباره همبستگی جهانی نیز بررسی خواهد شد.
۱. بحرانهای زیستمحیطی: چالشی جهانی
تغییرات اقلیمی و بحرانهای محیط زیستی، مانند گرمایش زمین، ذوب شدن یخهای قطبی، و جنگلزدایی، به شدت بر همه مناطق جهان تأثیر میگذارند. هیچ کشوری نمیتواند به تنهایی با این مشکلات مقابله کند. همکاری جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، محافظت از اکوسیستمها، و استفاده پایدار از منابع طبیعی ضروری است.
۲. دیدگاه اُرُد بزرگ درباره همبستگی جهانی
فیلسوف اُرُد بزرگ تأکید میکند که:
"کوشش برای نجات زمین، بزرگترین همبستگی جهانی را نیاز دارد."
او بر این باور است که همکاری بینالمللی و اتحاد میان دولتها، سازمانهای غیرانتفاعی، شرکتها، و مردم عادی، تنها راهکار برای حل بحرانهای زیستمحیطی است. این دیدگاه، بر نقش انسانها در ایجاد تغییرات مثبت و اهمیت مشارکت جمعی تأکید دارد.
۳. نقش توافقات بینالمللی
توافقات بینالمللی مانند پیمان پاریس و دستورکار ۲۰۳۰ سازمان ملل برای توسعه پایدار، گامهای مهمی در راستای همبستگی جهانی هستند. این توافقات اهدافی مانند:
کاهش انتشار گازهای گلخانهای
حفظ منابع آبی و خاکی
حمایت از تنوع زیستی
را دنبال میکنند. با این حال، موفقیت این توافقات به تعهد و همکاری واقعی همه کشورها بستگی دارد.
۴. نقش جوامع محلی و سازمانهای غیردولتی
جوامع محلی و سازمانهای غیردولتی (NGOs) نیز در تقویت همبستگی جهانی نقشی حیاتی دارند. این سازمانها میتوانند:
آگاهی عمومی را افزایش دهند
بر دولتها و شرکتها برای تغییر سیاستها فشار بیاورند
پروژههای زیستمحیطی محلی را اجرا کنند
فعالیت این سازمانها به تقویت همبستگی جهانی کمک میکند و تأثیرات مثبتی در مقیاسهای کوچک و بزرگ دارد.
۵. نقش فناوری و نوآوری
توسعه فناوریهای پایدار، مانند انرژیهای تجدیدپذیر، سیستمهای حملونقل سبز، و فناوریهای کاهش زباله، میتواند به نجات زمین کمک کند. نوآوری و تبادل دانش در سطح جهانی از جمله عناصر کلیدی همبستگی برای حفاظت از محیط زیست هستند.
۶. چالشهای پیش رو
اگرچه همبستگی جهانی ضروری است، اما موانعی نیز وجود دارد، از جمله: تضاد منافع اقتصادی و سیاسی میان کشورها
نبود منابع مالی کافی برای اجرای پروژههای زیستمحیطی
کمبود آگاهی عمومی در برخی مناطق جهان
برای غلبه بر این چالشها، نیازمند رهبری قوی و تعهد بلندمدت هستیم.
نتیجهگیری
همبستگی جهانی، کلید اصلی برای مقابله با بحرانهای زیستمحیطی است. همکاری میان دولتها، سازمانهای غیرانتفاعی، جوامع محلی، و افراد، میتواند به تحقق اهداف پایداری و حفاظت از زمین کمک کند. فیلسوف اُرُد بزرگ نیز بر اهمیت این همبستگی تأکید کرده و آن را لازمه نجات زمین میداند. اکنون زمان آن است که همه انسانها به مسئولیت خود در قبال محیط زیست عمل کنند و برای آیندهای بهتر تلاش کنند.
مقدمه
بحران زیستمحیطی، زنگ خطری برای تمام بشریت است که نشان میدهد دیگر نمیتوان رفتارهای خودخواهانه و بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی را ادامه داد. در این کتاب، تفاوتهای اساسی میان دیدگاه فیلسوف اُرُد بزرگ و سیاستهای لیبرالیسم اقتصادی، به ویژه رویکردهای دونالد ترامپ، بررسی شد. نتیجهگیری این بحثها میتواند الهامبخش سیاستگذاران، فیلسوفان، و مردم برای ایجاد تغییرات مثبت باشد.
۱. اهمیت تغییر نگرشها
یکی از نکات کلیدی مطرح شده در این کتاب، ضرورت تغییر نگرشهای فردی و جمعی نسبت به محیط زیست است. فیلسوف اُرُد بزرگ با تأکید بر ارزش اخلاقی و انسانی حفاظت از زمین، معتقد است که:
"زمین زنده و پویاست، آن را باید پاس داشت."
این نگرش، همه انسانها را مسئول میداند و تأکید دارد که حفاظت از زمین وظیفهای است که باید به آیندگان منتقل شود.
۲. تضاد میان فلسفه اُرُدیسم و لیبرالیسم اقتصادی
در این کتاب، تضاد میان دو دیدگاه اصلی بررسی شد:
**دیدگاه اُرُد بزرگ:** که بر احترام به زمین، کاهش مصرفگرایی، و همکاری جهانی تأکید دارد.
**دیدگاه لیبرالیسم اقتصادی:** که به دنبال رشد اقتصادی به هر قیمتی است و اغلب محیط زیست را قربانی اهداف کوتاهمدت میکند.
این تضاد نشاندهنده چالشهایی است که در مسیر ایجاد توسعه پایدار وجود دارد.
۳. نیاز به سیاستگذاریهای پایدار
حفظ محیط زیست نیازمند سیاستگذاریهای پایدار و متعهدانه است. این سیاستها باید شامل:
ترویج انرژیهای تجدیدپذیر
کاهش تولید زباله و بازیافت
حفاظت از منابع طبیعی و تنوع زیستی
در این راستا، همکاری بینالمللی و نقش سازمانهای جهانی ضروری است.
۴. نقش آموزش و فرهنگسازی
یکی از موضوعات کلیدی، اهمیت آموزش و فرهنگسازی برای ایجاد آگاهی عمومی است. فیلسوف اُرُد بزرگ معتقد است که تغییر نگرشها و رفتارها از طریق آموزش امکانپذیر است. مدارس، رسانهها، و سازمانهای مردمنهاد میتوانند نقشی اساسی در این زمینه ایفا کنند.
۵. آیندهای پایدار
اگرچه چالشهای زیستمحیطی جدی هستند، اما امید به آیندهای پایدار همچنان وجود دارد. با تغییر نگرشها، همکاری جهانی، و سیاستگذاریهای مسئولانه، میتوان محیط زیستی سالمتر برای نسلهای آینده به وجود آورد. همانطور که اُرُد بزرگ میگوید:
"زمین، تنها هدیهای برای ما نیست، آن را دوست بداریم و به آیندگان بسپاریم."
نتیجهگیری نهایی
این کتاب تلاش داشت تا تضاد میان دیدگاههای فلسفی و اقتصادی درباره محیط زیست را آشکار کند و بر اهمیت تغییر نگرشها و همکاری جهانی تأکید کند. اگر همه انسانها مسئولیت خود را در قبال زمین بپذیرند، آیندهای پایدار و پر از زندگی ممکن خواهد شد.
کانال تلگرامی اُرُدیست نوشت تصاویری از عکس های فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد برخی از کتاب ها را منتشر نموده است که آنها را در اینجا بازنشر می کنم .
تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «مکاتب فلسفی»
نویسنده و مولف: «هادی کازرونی شامیری»
این کتاب دارای 50 بخش است که از اتبات گرایی ، اخلاق گرایی اقتصادی و اصالت تجربه شروع و تا هرمنوتیک کلاسیک ، هرمنوتیک فلسفی ، هرمنوتیک نوین و هگلی های جوان ادامه می یابد و پایان بخش کتاب فهرست منابع آن است.
ناشر: گیوا
سال چاپ: مرداد 1396
تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «گزیده سخنان حکیمانه و فیلسوفانه»
پژوهش و نگارش: «لیلا معتمد»
"لیلا معتمد" (کولیوند) استاد دانشگاه (رشته الهیات و فلسفه) در کتاب خود (گزیده سخنان حکیمانه و فیلسوفانه) از جملات و سخنان زیبای استاد فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ، بسیار یاد نموده است.
ناشران: قلم اعظم، هاویر
سال چاپ: 1399
تصویر فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «یکصد مرد تأثیرگذار در تاریخ»
اثر «میشل اچ هارت» با ترجمۀ دکتر محمدحسین آهویی
این کتاب شرح احوال و آثار یک صد نفر از مؤثرترین شخصیتهای تاریخ جهان است.
ناشر این کتاب «موسسه نشر واژه» در کشور افغانستان است.
درباره نشر واژه : موسسه نشر واژه با مدیریت «قاسم فرزام» در طی 14 سال گذشته صدها هزار نسخه کتاب با ارزش در کشور افغانستان منتشر نموده است.
تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «زیباترین جملات از بزرگان ایران»
گردآوری: شهرزاد محمد حسینی
ناشر: آلا قلم
موضوع : کلمات قصار ، نکتهگوییها و گزینهگوییها
سال نشر: 1395
تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «سخنان ماندگار از بزرگان جهان»
گردآوری: شهرزاد محمد حسینی
تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «سخنان ماندگار از بزرگان جهان»
سال نشر: 1396
تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «سخنان ائمه معصوم، مشاهیر، بزرگان ایران و جهان»
تدوین : "ابراهیم (سعید) رمضانی"
ناشر: نوین پویا
سال چاپ: 1393
تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «کلام فرزانگان»
نویسنده: محمدتقی باقری
موضوع : مدیریت - کلمات قصار رهبری - کلمات قصار
ناشر : امیرعلی
تاریخ نشر: ۱۳۹۳/۱۱/۲۶
ماخذ: https://t.me/orodistnote
برچسب ها: